Kitap Hakkında
1950 Sonrası Türk Edebiyatı Üzerine İncelemeler
(e-kitap)
Bu kitap birbirinden bağımsız ancak tümü başlıkta
yazılan dönem kapsamı içinde yazılmış eserlerle ile ilgili yazılardan
oluşmaktadır. Çoğu nesir olmak üzere, 1950 sonrası Türk edebiyatının roman şiir
ve hikâye türündeki eserlerle ilgili olarak klasik gerçekçi, modernist ve
postmodernist duyarlılıkla yazılmış olan eserlere dönük yakın okumalar yapılan
bu çalışmada, aynı zamandan şiir ve gelenekle ilgili bir derleme yazısı ve
Attilâ İlhan’ın şiirinde gelenek ile ilgili bir çalışma yer almaktadır. Bu
kitapta yer alan makaleler daha önce başka yerde yayınlanmamış ancak iki tanesi
sempozyumlarda sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
Bu kitap yedi bölümden oluşmaktadır. “Bedensel Yetersizliğin Türk Romanına
Yansımaları” başlığını taşıyan ilk bölüm, birçok disiplinin odağında yer alan
bedene dair farklı yaklaşımları ortaya koymakta ve Türk edebiyatında 16 romanda
bedensel ve zihinsel engellilerin ne şekilde yansıtıldığına odaklanmaktadır. Bu
makalede yer alan iki eser, kitabın başlığının kapsamı dışında kalmasına rağmen,
bedensel engellilik konusunu baş kişiler düzeyinde ele aldıkları için özellikle
makaleye dahil edilmiştir.
“Gelenek ve Türk Şiirinde Geleneğe Yaklaşımlar”
başlığını taşıyan ve bir derleme makalesi olan ikinci bölümde Türk edebiyatında
gelenek ve şiir ilişkisine dair tartışmalar bir araya derlenmiştir.
“Attilâ İlhan’ın Şiirinin Gelenekle İlişkisi” başlığını taşıyan üçüncü bölüm,
bir öncekiyle bağlantılı olarak, Attilâ İlhan’ın şiiri özelinde bir
araştırmadır.
Dördüncü bölümde Yusuf Atılgan’ın romanlarında toplum ve suç ilişkisine
odaklanılmaktadır.
Beşinci ve altıncı bölümler Yaşar Kemal’in eserleri
üzerine yazılan makalelerdir. İlki Teneke adlı eserinde taşra
düzenini irdelemekte, ikincisi ise yazarın bütün öykücülüğünü ve öykülerinde
çocuk/luk üzerine bir araştırmadır.
Yedinci bölümü oluşturan Hasan Ali Toptaş’ın “Şarap
Lekesi” adlı postmodernist öyküsü, açık uçlu yakın bir okumaya tabii
tutulmuştur.
Metinler; eleştirel, analitik ve çözümleyici bir
yaklaşımla ele alınmışlardır. Şiir ve gelenek ilişkisini ele alan makale ile
Attilâ ilhan’ın şiirini gelenek açısından değerlendiren makale ve daha önce
yapılmış çalışma verilerine yaslanılarak yazılmıştır. Bedensel engellilik
üzerine olan çalışmada ise hem daha önce yapılmış çalışmalara yaslanılmış, hem
de ele alınan romanlar yakın okuma ile değerlendirilmiştir.
Eserde yapılan inceleme araştırma ve değerlendirmeler,
eleştiriyi katkı olarak kabul etmek suretiyle, edebi esere yaklaşım biçimimi
örneklendirmektedir.
Bu eserin oluşmasında iki değerli meslektaşımdan
gördüğüm destek için teşekkür ediyorum. Doç. Dr. Macit Balık ve Doç. Dr. Haluk
Öner, birikimlerini ve değerli zamanları paylaşma lütfunda bulundular.
Seyit Battal UĞURLU Van/ Haziran 2022