Kitap Hakkında
SUNUŞ
Tasavvuf mûsikîsi, Türk kültüründe birbirini besleyen iki olgunun doğal birlikteliğinin en zarif ve kâmil timsâlidir. Zira tasavvuf düşüncelerin ideal bir fazilet zeminine doğru derinleşmesi, mûsikî ise duyguların aynı esas ve menzile doğru derinleşmesidir. Bu itibarla mûsikî ve tasavvuf aynı istikâmette olan iki kültürel unsurdur. Anadolu şüphesiz büyük mütefekkirlerin, mutasavvıfların, sanatkârların ve mûsikîşinâsların yetiştiği, ilim ve sanatı en derin sûrette işlediği coğrafya olmuştur. Anadolu’da doğudan batıya tüm bölgelerde de bu fikir ve duygu iklimi yoğun olarak idrâk edilmiştir. Nitekim birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapmış olan İzmir’de dahi Türk-İslâm kültürü, dolayısıyla ilim ve sanatı tarih boyunca hep var olmuştur. Gerek çevre vilâyetlerden gerekse Rumeli gibi göç bölgelerinden buraya yerleşmiş olan mutasavvıflar kendi fikir deryâlarını İzmir’e armağan etmişlerdir. Öyle ki İzmir’de sürekli bir tasavvuf rüzgârı esmiş, 19. yüzyılda ise bu tesir zirveye ulaşmıştır. İzmir’in merkezinde ve birçok ilçesinde tasavvufi tekkeler ve zaviyeler inşa edilmiştir. Türk-İslâm medeniyetini düşünce ve sanat yörüngesinde yaşatan ve yükselten mutasavvıflar, faaliyetlerinde mûsikîyi de en kâmil şekilde icrâ etmişlerdir. Bugün dahi bazı tasavvufî derneklerin mûsikî faaliyetleri yanı sıra İzmir’de bulunan üniversitelerdeki ilgili bölümlerde tasavvuf dersleri en yetkin şekilde verilmekte, Türk tasavvuf mûsikîsinin icrâ, tanıtım, aktarım faaliyetleri ise kuşkusuz İzmir Devlet Klasik Türk Müziği Korosu tarafından resmî olarak yürütülmektedir. Bu kitap çalışmasının amacı İzmir’in esâs mânâda bir tasavvuf ve mûsikî merkezi olduğunu, Türk-İslâm kültür ve medeniyetini en derin şekilde yaşamış bir fikir limanı olduğunu ortaya koymaktır. İzmir’in tasavvufî yönünü vurgulamak adına İzmir’in bu mozaiğini oluşturmuş mutasavvıflarla ilgili birçok arşiv belgesi ile onların hayatlarına dâir bilgilere ve mûsikî eserlerine yer verilmiştir. Kitaba çok mânidâr ve zarif bir ön söz yazma lütfunda bulunan, eseri ve yazarları onurlandıran çok değerli bürokrat, eğitimci ve sanatkâr, Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürü Sn. Ömer Faruk Belviranlı Beyefendi’ye bâkî hürmetlerimizle en derin teşekkürlerimizi sunarız. Çalışmanın hazırlanması aşamasında çok kıymetli fikir ve tecrübeleriyle bizlere destek olan sanatçı-yazar Sn. Ümit Yazıcı hocamıza ziyadesiyle müteşekkiriz. Eserin Türk-İslâm kültürü deryâsında bir katre ve okuyucularına faydalı olmasını temennî ederiz.
Doç. Dr. Mehmet Sait Halim GENÇOĞLU-İzmir DKTM Korosu Akademik Danışmanı
Erhan PARLAT İzmir DKTM Korosu Şefi